The one where I am Charlie

Twaalf doden en elf gewonden. Dat is de voorlopige balans van een dag die we allicht niet gauw zullen vergeten. Eerst en vooral zou ik willen benadrukken dat ik perfect in orde ben. UNESCO is een behoorlijk eindje verwijderd van de redactie van Charlie Hebdo en als ik geen berichten van mensen thuis had ontvangen, was ik allicht pas veel later dan de meesten onder jullie op de hoogte geweest. Voor het overgrote deel van Parijs was 7 januari 2015 dus een dag zoals een ander. Ikzelf heb ook gewoon een hele dag gewerkt en moest mijn bazin zelfs inlichten over wat er gebeurd was. Morgenvroeg neem ik dus ook gewoon terug de metro naar het werk. Net zoals vandaag, gisteren, eergisteren en alle werkdagen die nog komen zullen. Een stad van 10 miljoen mensen wordt door enkele gekken niet zomaar omgetoverd tot een oorlogszone. Het leven hier gaat gewoon door, en dat is maar goed ook.

Toch vond ik het nodig om een blog te schrijven over wat er vandaag gebeurd is. Het toeval wil nu immers dat ik stage loop bij het International Programme for Development of Communication (IPDC). Dit programma ondersteunt de ontwikkeling van media en sterke journalistiek wereldwijd. Een van de initiatieven hierbij is UN Plan of action on the safety of journalists and the danger of impunity. Sinds dit initiatief van start ging in 2006 zijn er wereldwijd 593 journalisten vermoord. Helaas is er helemaal geen dalende lijn. Zo was 2012 veruit het bloedigste jaar met 123 moorden. De tweede plaats gaat naar 2013 met 91 dode journalisten. Die moorden halen natuurlijk onze kranten en televisiekanalen niet. Ze gebeuren in oorlogsgebieden in het Midden-Oosten, Latijns-Amerikaanse landen waar drugsgeweld welig tiert of in dictaturen waar journalisten in alle discretie verdwijnen zonder dat er hier een haan naar kraait. Voor elk van deze moorden stuurt UNESCO een veroordeling de wereld in en worden landen aangemaand om een ernstig onderzoek te voeren. Maar laat ons eerlijk zijn, internationale organisaties gebruiken geen al te wervende taal. Veel van die berichten worden dus niet opgepikt en belanden ergens in de archieven van de website. Daarom vroeg ik me de laatste dagen wel eens af wat het nut is van ons bureaucratisch werk. Wie in West-Europa zal immers zijn slaap laten om een dode meer of minder in een ver, gewelddadig land? Uiteindelijk hebben die journalisten het ook maar een beetje gezocht met hun gevaarlijk werk, niet?

Vandaag is daar opeens op een heel schokkende manier verandering in gekomen. Opeens blijkt immers dat ook journalisten op hun redactie in Parijs niet veilig zijn. Dat ook zij opeens op een brutale manier verantwoordelijk worden geacht voor hun werk dat niet door iedereen geapprecieerd wordt. Dat ook hier de vrijheid van pers geen verworven recht is, maar iets dat verdedigd moet worden. Het stelt mij dan ook zeer tevreden dat de overgrote meerderheid van de mensen zich geraakt voelt door wat vandaag in Parijs gebeurd is. Jong en oud. Links en rechts. Zwart en blank. Moslim, christen, jood en atheïst. Het maakt niet uit, iedereen is in shock. Vooral dat laatste mag gerust nog eens benadrukt worden. Extreemrechts zal immers proberen te zeggen dat ze hiervoor al jaren waarschuwen, dat het allemaal de schuld van de islam is en de Europees gefaalde migratiepolitiek. Nochtans, toen in september een Fransman door extremisten in Algerije vermoord werd, kwamen honderden Franse moslims op straat. In Le Figaro schreven prominente moslims een open brief getiteld “Ook wij zijn vuile Fransen”. Vandaag is dat niet anders. De Franse Moslimraad spreekt over een barbaarse daad tegen de democratie. Ook bij ons werd IS al even geleden door de Moslimexecutieve fel veroordeeld. In welk opzicht is dat anders dan de gemiddelde andere reactie? Inderdaad, helemaal niet.

Morgen zal ik dus met veel plezier terug de metro nemen naar mijn werk. Niks zal veranderd zijn, de wereld is nu opeens helemaal geen slechtere plaats en het is ook niet zo dat enkel de jonge generatie deze wereld nog kan redden zoals ik hier en daar lees. Cultuurpessimisme en denken in generaties zijn compleet zinloos. Gewoon verder doen zoals we bezig waren niet. Behalve dan dat we af en toe ook eens stil mogen staan bij onze waarden en deze niet als verworven mogen beschouwen. En niet vergeten dat voor deze waarden nog dagelijks mensen sterven. Vandaag toevallig in Parijs, morgen ongetwijfeld ergens anders ver weg van alle camera’s.